Ayak terlemesi plantar hiperhidroz olarak bilinir. Genellikle ergenlik döneminde gelişen, ayaklarda terleme ve aşırı terleme şeklinde kendini gösteren bir problemdir. Bu abartılı terleme, hastaların yaşam kalitesi ve duygusal refahı üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir.
Birkaç hiperhidroz türü vardır, ancak aşırı ayak terlemesi genellikle birincil ve idiyopatiktir. Yani tetikleyen faktörlerin olduğunu bilmemize rağmen çoğu vakanın bilinen ya da spesifik bir nedeni yoktur.
Ayak Terlemesi Belirtileri
Plantar hiperhidroz her iki ayağı eşit derecede etkiler. Durum hafif terlemeden sürekli şiddetli terlemeye kadar değişebilir, ancak uyku sırasında ortaya çıkmaz. Aşırı terlemeye ek olarak, plantar hiperhidrozun başka belirtileri de olabilir:
- Sürekli nemli veya ıslak ayaklar,
- Ayak derisinin renginde solukluk,
- Ayaklardaki sürekli nemliliğin kolaylaştırdığı sık mantar veya bakteriyel enfeksiyonlar,
- Ayaklarda kötü ve yoğun koku,
- Özellikle ergenlerde yukarıda belirtilen faktörlere bağlı olarak izolasyon ve sosyal kaygı,
Hiperhidroz özellikle genç yaşlarda son derece rahatsız edici olabilir ve tedavi edilmezse ömür boyu kötüleşebilir. Bu bozukluk, sürekli terleme nedeniyle enfeksiyonlar ya da sosyal kaygı gibi çok çeşitli komplikasyonlara yol açabilir.
Ayak Terlemesi Nedenleri Nelerdir?
Ayak terlemesi vakalarının büyük çoğunluğu çocukluk veya ergenlik döneminde ortaya çıkmaya başlar ve genellikle idiyopatik vakalardır. Hastalığın gelişmesi için belirli veya bilinen bir sebep bulunmaz. Patolojinin kökeninde kalıtım faktörlerinin olabileceği, yani ailede hastalığa sahip bir kişinin bulunmasının terlemeden muzdarip olma olasılığını artırdığı bilinmektedir. Altta yatan bazı patolojiler de ayakların aşırı terlemesinin sebebi olabilir ve bu durumlarda ilgili hekim tarafından derinlemesine bir çalışma yapılmalıdır.
Plantar hiperhidroz, diğer terleme türleri gibi stresi, yüksek sıcaklıkları veya fiziksel egzersizi tetikleyen güçlü duygularla uyarılır. Normal terlemede olduğu gibi uyku sırasında aşırı terleme olmaz.
Ayak Terlemesi Teşhisi
Ayak terlemesi teşhisi, genellikle ayakların fiziksel muayenesi ve kullanıcının klinik öyküsünün analizi yoluyla bir ayak hastalıkları uzmanı tarafından gerçekleştirilir. Bazı durumlarda uzman, hastanın terlemesinin gerçekten aşırı olup olmadığını belirlemek için tamamlayıcı bir tanı ve tedavi yöntemi olarak iyot-nişasta testi ya da ısı düzenleyici ter testi gibi bir test önerebilir.
Ayak Terlemesi Tedavisi
Ayak terlemesi tedavi seçenekleri oldukça fazladır. Bunlar; merhemler, iyontoforez, botoks ve çeşitli ilaç tedavilerini kapsamaktadır. Plantar hiperhidroz vakalarında çoğunla ameliyat önerilmemektedir.
Ayak Terlemesini Önleme Yolları
Ayak terlemesini önlemek için öneriler:
- Hava alan ayakkabı ve çorap tercih edin.
- Ayakkabılarınızı kullandıktan sonra iyi havalandırılan bir alana koyarak havalandırın.
- Ayakkabılarınızı dönüşümlü kullanın. Her gün aynı ayakkabıyı giymeyin.
- Kaliteli çoraplar tercih edin. Giydiğiniz çoraplar ter emme kapasitesine sahip olmalı.
- Çoraplarınızı sık olarak değiştirin.
- Antrenman sırasında açık ve hava alan ayakkabılar giyin.
- Naylon çoraplardan kaçının. Nemi ayaklarınızdan uzaklaştıran hafif elyaf veya akrilik karışımlı çorapları seçin.
- Ayaklarınızı günde en az iki defa yıkayın.
- Ayaklarınızı iyice kurulayın.